© All rights reserved to Marks Kraam
In het Piet Zwart Bruynzeel kastje staat een verzameling Rörstrand aardewerk, decor Picknick. Rörstrand is een oude Zweedse aardewerkfabriek, opgericht eind 18e eeuw, en bestaat nog,hoewel nu wel
onderdeel van de Arabia ittala groep. Het bekendste en erg gezocht servies is Ost India, het lijkt niet op Picknick, veel tuttiger.
Picknick is ontworpen in 1956 door Marianne Westman, toen ze 27 jaar was en direct van de academie voor vormgeving naar Rörstrand is gegaan.
Je ziet dan dat wat je zoveel ziet, het eerste schot is het beste schot. Menig professor teert nog op de roem van een
ontdekking die hij deed toen hij in de 20 was, zo ook Marianne Westman, beroemd ontwerpster geworden maar niet meer het niveau Picknick geëvenaard. Vaak zie je bij aardewerk dat de vorm door een man is ontworpen en het decor door een vrouw. Ook werd het patroon gevarieerder, en kregen de borden een nieuwe naam, Pomona. We zouden het tegenwoordig een spin-off noemen.
Aardewerk
De kleuren en gestileerde groenten zijn vaak gekopieerd nooit geëvenaard. Er zit
een prachtig ritme in de patronen. Picknick is wellicht het meest gezochte aardewerk
van na WOII. Het is dus duur, daarbij komt dat de gebruikszaken zoals, koppen, borden,
bekers, soepkoppen, koffie- en theepotten moeilijk te vinden zijn. Verder wordt het
in de hele protestants westerse wereld gezocht. Een schaal met deksel kost 30 tot
100 euro, een kop en schotel, als u ze al kunt vinden, kost 35 euro.
Theepot circa
100 euro, koffiepot 175 euro. De prijzen verschillen van land tot land, Nederland
is nog enigszins betaalbaar maar lastig te vinden. Prijzen stijgen.
Almedah is een webwinkel die nog steeds verschillende items heeft in het Picknick Rorstrand design. Almedahls bestaat al sinds 1846, een hele tijd. Zijn ooit begonnen met tafellopers, servetten etc. Nu hebben ze drie divisies: Home, Contract: de gordijnstoffen en een divisie voor technische onderdelen voor raam decoratie.
Marianne Westman, ontwerpster van onder andere red top, pomona, mon ami, my garden en picknick.
Werkte bij rorstrand van 1950 tot 1970.
Een alleraardigst verzamelobject zijn de kinderborden en bekers van Rorstrand uit de jaren 50 en 60. Maar ook een lastig verzamelobjest, veel borden hebben immers vliegles van de kinderen gehad en slechts weinig hebben hun brevet gehaald.
De decors hebben namen als Tuff Tuff, Knorr Knorr, Tok Tok, Firre en Tante Hulda. Het moet niet al te moeilijk zijn om de juiste naam bij de foto te plaatsen.
ik denk vanwege de prijs. De vaasjes waren wat moeilijker te maken dan de gewone
ronde vaasjes, en hand beschildering werd ook toen al steeds duurder. Je hebt vaasjes
en schalen in geel, wit, roze en groen, de laatste twee kleuren heel zacht. Ze hebben
onderop doorgaans een code, bijvoorbeeld 125.z.3006, 125 is de vorm, in dit geval
het niervormige bord, z is de kleur, wit, y is geel, 3006 is het decor. Het niervormige
bord op de foto heeft als nummer 125.y.a. A is de code van het streepjes decor. Soms
staat er onder een vaasje WV, dan is die vaas door Wim Visser zelf geschilderd. Die
vaasjes zijn wat meer gezocht, ik vind echter dat hij zeker niet de meest vaste hand
had, waarom niet zal ik maar in het midden laten.
Een vaasje van Wim Visser doet
afhankelijk van de vorm 50 tot 100 euro, een schaal vanaf 45 euro. Ik heb niet het
idee dat de prijzen omhoog gaan. Visser is wel heel typerend 50er jaren en dat is
niet echt populair op dit moment.Als u Visser koopt ga dan voor de vaasjes met als
blindmerk een Sphinx.Een blindmerk is een merk dat je goed ziet als je het vaasje
een beetje heen en weer wiebelt. Vaasjes zonder blindmerk zijn doorgaans minder verfijnd.
Of het zogenaamde B-keus is weet ik niet, ik denk het wel. Het blindmerk heeft Regout
bij mijn weten alleen gebruikt voor het werk van Visser.
Petrus Regout met als symbool de Sphinx heeft 160 jaar voor Nederland gebruiks-aardewerk
gemaakt, goede kwaliteit, redelijke vormgeving, niet spectaculair maar degelijk,
het tijdsbeeld goed volgend maar zelden bepalend. Een beetje zoals de HEMA vandaag
de dag, of misschien wel Ikea. Goede modellen, maar eerder goede namakers dan baanbrekers.
Een
eeuw lang, zo van 1870 tot 1970 zal er nauwelijks een huishouden zijn geweest zonder
iets van de Sphinx aardewerk in huis naast het wandtegeltje in de keuken of de pispot.
Er zijn wat uitzonderingen die wel baanbrekend waren, onder andere de schalen en
vaasjes van Wim Visser (1915 - 1977).
Zeer kenmerkend voor die tijd, het amorfe glazuur,
de niervormige borden, de snelle schuine streepjes, het schijnbaar wat kinderlijke
a la de beginjaren van Cobra en de organisch vormgegeven vaasjes.
Wim Visser had in
1954 en 1955 een eigen atelier bij de Sphinx en hoewel hij ook internationaal veel
lof oogstte brak Sphinx in ‘55 het experiment af,
Het mooiste wat goedewaagen gemaakt heeft is de INCA serie, ontwerp Willem van Norden.
Bovenstaande vaas is een voorbeeld, niet alleen ontworpen maar ook gemaakt door van Norden, herkenbaar aan het monogram N met een streepje links onder.